84. rocznica agresji Związku Radzieckiego na Polskę i Dzień Sybiraka.

17 września 2023 roku uczciliśmy 84. rocznicę agresji sowieckiej na Polskę i Światowy Dzień Sybiraka.

Wrocławskie obchody rozpoczęły się uroczystą Mszą Świętą w kościele pw. św. Bonifacego.

Po mszy przy pomniku Zesłańcom Sybiru odbył się Apel Pamięci.

W czasie uroczystości miały miejsce okolicznościowe przemówienia oraz wręczone zostały medale Pro Patria, Opiekun miejsc Pamięci oraz medale 85-lecia Powstania Związku Sybiraków.

Zapraszamy do obejrzenia zdjęć z uroczystości w naszej galerii zdjęć.

Podczas uroczystości usłyszeliśmy z ust prezesa wrocławskiego oddziału Związku Sybiraków Ryszarda Janosza przypomnienie dot. historii Związku Sybiraków.

Związek Sybiraków powstał w czerwcu 1928 roku. Jest jednym z najstarszych związków kombatanckich w Polsce. Starszym jest jedynie Związek Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej, który powstał w 1923 roku.

Związek Sybiraków założyła grupa ostatnich żyjących uczestników powstania styczniowego, zesłańców Sybiru, żołnierzy dywizji syberyjskiej, którzy wrócili do kraju po przegranej walce z bolszewikami (walczyli po stronie białych) oraz grupy zesłańców, uczestników walk o niepodległą Polskę przed 1918 rokiem. Jednym z nich był Józef Piłsudski, który na zjeździe organizacyjnym otrzymał legitymację związku z numerem pierwszym.

Statut związku zakładał utrwalenie pamięci o zesłaniach na Sybir i opiekę nad zesłańcami. Organizatorzy byli przekonani, że odzyskanie niepodległości przez Polskę kończy raz na zawsze historię zesłań, zamyka na zawsze tragedię dziesiątek tysięcy polskich patriotów zesłanych przez carską Rosję na nieludzką ziemię.

Jakże się mylili.

Dwanaście lat później Związek Radziecki zesłał na Sybir kolejnych obywateli Polski. Zmieniła się skala zsyłki. Z około 40 tysięcy zesłanych po powstaniu styczniowym na ponad milion w latach 1938-1948. Tym jednak razem zesłańcy nie szli pieszo w kajdanach miesiącami na miejsce katorgi, tak jak ich poprzednicy. Jechali bydlęcymi wagonami w nieludzkich warunkach przez długie tygodnie w mrozie i głodzie.

Cel pozostał ten sam. Wyniszczenie Polaków uznanych za wrogów Związku Radzieckiego.

Zwycięskie zakończenie wojny niewiele zmieniło. Nowa Polska okazałą się macochą dla Sybiraków i polskich patriotów. Nie mogli wrócić do swoich domów na Kresach, zostały one bowiem w granicach Związku Radzieckiego. Trzeba było zaczynać nowe życie od przysłowiowego zera.

Sybiracy znaleźli się na Ziemiach Zachodnich z "tekturową" walizką i w roboczych ubraniach, podarowanych im wspaniałomyślnie przez bolszewików.

Rosjanie okupację Polski rozpoczęli od masowych zbrodni, dokonywanych na żołnierzach Państwa Podziemnego, walczących przez całą okupację z hitlerowskim najeźdźcą. Mordowano ich, wtrącano do więzień, zsyłano na Sybir. Najbardziej bolesny był fakt, że czyniono to z cichym przyzwoleniem oficjalnych władz polskich.

I znowu dziesiątki tysięcy polskich patriotów znalazło się w sowieckich gułagach, za kręgiem polarnym, na dalekim, dalekim wschodzie. Zajęli niedawno opuszczone baraki i ziemianki, pracowali w strasznych warunkach, w kopalniach węgla, złota, drogich kamieni. Dopiero po czternastu latach, w 1958 roku, Polska przypomniała sobie o tych zesłańcach - głównie żołnierzach Armii Krajowej.

I dopiero Ci, co przeżyli, już nieliczni, mogli wrócić do kraju.

Sybirakom, którzy wrócili do kraju, zabroniono wznowić działanie Związku Sybiraków. Zabroniono mówić o zbrodniach bolszewickich. O tym, jak byli traktowani na zsyłce. Dopiero w 1989 roku, na fali przemian demokratycznych, odzyskali prawo reaktywowania Związku Sybiraków.

Spotkało się to z ogromnym odzewem Sybiraków. W ciągu jednego roku stworzono we wszystkich województwach oddziały Związku Sybiraków. Opracowano statut, wzorowany na przedwojennym, i rozpoczęto działania, mające na ceku odrobienie zaległości tych kilkudziesięciu lat przymusowego milczenia. Związek Główny zaczął zabiegać o pomoc dla Sybiraków. Już w 1991 roku uchwalono ustawę o stałym dodatku do emerytur kombatantów, w tym i Sybiraków.

Przywracanie świadomości historycznej realizowane jest poprzez tysiące spotkań świadków historii z młodzieżą, członkami organizacji społecznych, żołnierzami, na których Sybiracy opowiadają, na czym poległo zesłanie na Sybir i na czym polegała tragedia Sybiraków po powrocie do kraju. Nie wszyscy rozumieją, bo nie wszyscy wiedzą, że każdy z nich mógł natychmiast tej tragedii uniknąć. Wystarczyło tylko podpisać obywatelstwo radzieckie. Natychmiast z zesłańca stawało się obywatelem Związku Radzieckiego z wszystkimi jego prawami. Polacy jednak na to nie poszli.

Związek Sybiraków wspólnie z Dolnośląskim Kuratorem Oświaty prowadzi w szkołach Dolnego Śląska konkurs literacki o losach Polaków, zsyłanych na Sybir. Ważną gałęzią działalności związku jest budowanie sybirackich znaków pamięci. Są to pomniki, kaplice, nazwy ulic, placów, tablice pamiątkowe, które zostały na stałe wpisane w pejzaż naszych miast i wiosek.

We Wrocławiu najbardziej znane z nich to pomnik Zesłańcom Sybiru, Sanktuarium Golgoty Wschodu przy ulicy Wittiga, Kaplica Sybiracka w kościele Garnizonowym.

Bardzo ważne dla ciągłości przekazu historii zesłań na Sybir jest nadawanie imienia Zesłańców Sybiru szkołom i instytucjom kulturalnym.

---

2024.04.11 --> VII Dolnośląski Konkurs Recytatorski Poezji Sybirackiej „Wiersze ojców naszych”

2023.11.01 --> Zaduszki 2023

2023.09.27 --> Podsumowanie XVI edycji wojewódzkiego konkursu „Losy Polaków na Wschodzie w XX wieku”

2023.09.10 --> Uroczysta Msza Św. w intencji ojczyzny oraz ofiar reżimów totalitarnych.

2023.06.14 --> Dzień Pamięci o Ofiarach Sowieckich Deportacji

2023.04.19 --> VI Dolnośląski Konkurs Recytatorski Poezji Sybirackiej „Wiersze ojców naszych”

2023.04.16 --> Koncert Pamięci Ojców Katyńskich

2023.04.13 --> Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej

2023.02.04 --> Obchody 83. rocznicy pierwszej masowej zsyłki na Sybir

2023.01.18 --> Noworoczne życzenia w Kole Fabryczna

2022.12.14 --> Spotkanie Opłatkowe w siedzibie Związku Sybiraków

2022.11.01 --> Zaduszki Sybirackie 2022

2022.09.17 --> Światowy Dzień Sybiraka i 83. rocznica sowieckiej agresji na Polskę

2022.09.11 --> Msza święta w intencji ojczyzny.

2022.07.05 --> Wyprawa na Litwę

2022.06.02 --> XI Krajowy Zjazd „Sybir – ziemia cierpień”

2022.05.17 --> Wycieczka laureatów naszych konkursów do Warszawy - 17-18 czerwca 2022 r.

2022.04.29 --> Szkoła Podstawowa nr 71 we Wrocławiu przyjęła imię Zesłańców Sybiru

2022.03.17 --> V Dolnośląski Konkurs Recytatorski Poezji Sybirackiej „Wiersze ojców naszych” 16-17.03.2022 r.

2022.02.13 --> 82. Rocznica pierwszej masowej zsyłki na Sybir

2021.12.14 --> Podsumowanie konkursu "Życie od nowa w powojennym Wrocławiu"

2021.10.04 --> X Jubileuszowy Zjazd Dyrektorów Szkół i Placówek oraz Prezesów Stowarzyszeń noszących imiona upamiętniające zesłańców Sybiru

2021.09.17 --> Otwarcie Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku

2021.09.17 --> Światowy Dzień Sybiraka we Wrocławiu

2021.09.05 --> Msza św. w intencji Ojczyzny

2020.06.30 --> Wizyta Irańczyków w Izbie Pamięci

2020.05.12 --> Obchody 50. rocznicy śmierci Generała Władysława Andersa

2020.02.11 --> Rocznica Pierwszej Masowej Deportacji Polaków na Sybir

2020.02.09 --> Msza św. w intencji Sybiraków i promocja książki „Przez Wrocław szlakiem pamięci Zesłańców Sybiru”

2020.02.05 --> IV Dolnośląski Konkurs Recytatorski Poezji Sybirackiej „Wiersze ojców naszych”

2019.11.20 --> Świadkowie Historii opowiadają Wrocław

2019.11.10 --> "Merito de Wratislawia" dla Wiesławy Wadowskiej - kustosza Golgoty Wschodu.